Boşanma Davası: Türkiye’de Hukuki Süreç ve Detaylar

Boşanma davası, evlilik birliğinin sona erdirilmesi amacıyla eşlerden birinin veya her ikisinin mahkemeye başvurmasıyla başlayan hukuki bir süreçtir. Türkiye’de boşanma davaları, Türk Medeni Kanunu (TMK) çerçevesinde düzenlenir ve Aile Mahkemeleri tarafından görülür. Bu süreç, tarafların uzlaşıp uzlaşmamasına ve boşanma sebeplerine göre farklılık gösterir.

1. Boşanma Sebepleri

Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma sebepleri iki ana başlık altında incelenir:

a) Genel Boşanma Sebepleri: Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması (TMK Madde 166)

Evlilik birliği, eşler arasında derin anlaşmazlıklar, güven kaybı, şiddetli geçimsizlik veya benzeri nedenlerle sarsılmışsa, bu durum boşanma sebebi olarak kabul edilir. Mahkeme, evliliğin devam edip edemeyeceğini değerlendirir ve tarafların durumunu göz önünde bulundurarak karar verir.

b) Özel Boşanma Sebepleri (TMK Madde 161-165)

Bu sebepler, daha somut ve ispatlanabilir niteliktedir. İspatlandığı takdirde boşanma süreci hızlanabilir. Özel boşanma sebepleri şunlardır:

• Zina (Aldatma) (TMK Madde 161): Eşlerden birinin zina yapması durumunda, diğer eş 6 ay içinde boşanma davası açabilir.
• Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış (TMK Madde 162): Eşlerden birinin diğerine hayatına kastetmesi, şiddet uygulaması veya onur kırıcı davranışlarda bulunması.
• Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme (TMK Madde 163): Eşin ağır bir suç işlemesi veya toplum tarafından kabul görmeyen bir yaşam sürmesi.
• Terk (TMK Madde 164): Eşlerden birinin diğerini terk ederek en az 6 ay boyunca dönmemesi.
• Akıl Hastalığı (TMK Madde 165): Eşlerden birinin tedavisi mümkün olmayan bir akıl hastalığına sahip olması.

2. Boşanma Davası Türleri

Boşanma davaları, tarafların anlaşıp anlaşmamasına göre ikiye ayrılır:

a) Anlaşmalı Boşanma

Eşler, boşanma ve boşanmanın sonuçları (nafaka, mal paylaşımı, velayet vb.) konusunda tam bir uzlaşmaya varmışsa, anlaşmalı boşanma süreci başlar. Bu tür boşanma için en az 1 yıl evli kalınmış olması gerekir. Taraflar, hazırladıkları anlaşma protokolünü mahkemeye sunar ve mahkeme genellikle tek duruşmada boşanma kararı verir. Bu süreç, daha hızlı ve sorunsuz ilerler.

b) Çekişmeli Boşanma

Eşler, boşanma veya boşanmanın sonuçları konusunda anlaşamazsa, çekişmeli boşanma davası açılır. Bu durumda, boşanma sebeplerinin ispatlanması gerekir. Tanıklar, deliller, yazışmalar ve benzeri kanıtlar mahkemeye sunulur. Nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi konular mahkeme tarafından karara bağlanır. Çekişmeli boşanma davaları, genellikle daha uzun sürer ve taraflar arasında hukuki bir mücadeleye dönüşebilir.

3. Boşanma Davası Açma Süreci

Boşanma davası açmak için izlenmesi gereken adımlar şunlardır:

1. Dava Dilekçesi Hazırlama: Boşanma sebeplerinin açıkça belirtildiği bir dilekçe hazırlanır.
2. Yetkili Mahkemeye Başvuru: Aile Mahkemesi’ne (Aile Mahkemesi yoksa Asliye Hukuk Mahkemesi’ne) başvurulur.
3. Duruşmalara Katılım: Mahkeme, tarafları ve tanıkları dinler, delilleri inceler.
4. Karar ve İtiraz Süreci: Mahkeme boşanma kararı verirse, bu karar kesinleşir. Taraflar, karara itiraz edebilir (istinaf ve temyiz yolları açıktır).

4. Boşanmanın Sonuçları

Boşanma kararı, tarafların hayatını derinden etkileyen sonuçlar doğurur. Bu sonuçlar şunlardır:

• Nafaka: Yoksulluk nafakası veya çocuklar için iştirak nafakası ödenebilir.
• Tazminat: Maddi veya manevi zarar gören eş, tazminat talep edebilir.
• Velayet: Çocukların velayeti, mahkeme tarafından belirlenir.
• Mal Paylaşımı: Edinilmiş mallar, yasalara uygun şekilde paylaştırılır.

5. Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?

• Anlaşmalı Boşanma: Genellikle 1-2 ay içinde sonuçlanır.
• Çekişmeli Boşanma: 1-3 yıl sürebilir. İtirazlar ve temyiz süreçleriyle daha da uzayabilir.Miras Davası Nedir ? Miras Davalarının Hukuki Dayanağı Nedir ? Detaylı Öğrenmek için Tıklayınız.