Bilişsel Gelişim

Bireyin içsel zihinsel süreçlerini ifade eden biliş, kısa ve uzun süreli bellek, analitik düşünme, algı, okuma ve yazma, bilgi edinme gibi süreçleri kapsayan ve dünyayı anlamlandırma sürecini içeren bilişsel süreçlerle ilgilidir. Bilişsel gelişim ise, çevreyle etkileşimi sağlayan, bilgi edinip kullanmayı kolaylaştıran tüm zihinsel süreçleri kapsayan bir gelişim alanıdır. Piaget, bilişsel gelişimin, bireyin çevresine uyum sağlamasına yardımcı olan deneyimlerin bir bileşimi olduğunu ve bu gelişimin, insanların kalıtsal benzerliğe sahip olmalarına ve birçok çevresel deneyimi paylaşmalarına bağlı olduğunu öne sürmüştür. (Aral & Baran, Çocuk Gelişimi, 20011). Erken çocukluk dönemi, bireyin yaşamının en önemli ve etkili dönemlerinden biridir. Bu dönemde çocukların bilişsel özellikleri, yetişkinlerin özelliklerinden farklılık gösterir. Çocukların dünya görüşleri ve düşünce yapıları, yetişkinlerden farklıdır ve zihinsel süreçlerde hem nitelik hem de içerik yönünden zamanla gelişimsel değişiklikler meydana gelir. Bu dönem, çocukların algı, dikkat, hafıza, dil gelişimi, problem çözme ve yaratıcılık gibi bilişsel yeteneklerinin temelini oluşturur. Çocuklar, dünyayı keşfetmek ve anlamak için farklı deneyimler yaşarlar ve bu deneyimler, çocukların bilişsel gelişimlerini etkiler. Böylece, erken çocukluk dönemi, bireyin bilişsel özelliklerinin temelini oluşturan bir dönemdir (MEB, 2014). Bilişsel gelişim kuramı, dört temel kurala dayanmaktadır.

Bu kurallar şunlardır:

•  Dönemler sabittir ve belli bir sıra ile ortaya çıkarlar. Bu evrelerin sıralaması değiştirilemez.
• Dönemler arasında hiyerarşik bir sıralama mevcuttur. Her dönem kendisinden önceki evrelerin kazanımlarını da içermektedir.
• Bireysel farklılıklar göz önünde bulundurulmalıdır. Her birey kendine göre bir gelişim gösterir.
• Her dönem için tipik olan gelişim özellikleri vardır (Bacanlı, 2002)İnsanın Gelişim Alanları  nedir? sorusunun cevabı yazımızda gelişim alanları hakkında detaylı bilgi verilmiştir. açıklanmıştır.